Bundan yaklaşık on yıl kadar önce bütün firmaların merkezlerini, sanal dünyaya taşıyacakları söylense kimse inanmazdı. Bu süreç o kadar sessiz işledi ki… Kimse farkına varmadan bütün firmalar dijital varlıklarını kurmuş oldu. Günümüz de sosyal medya da varlığı olmayan firmalar neredeyse yok hükmünde. Firmaların bu varlıklarını devam ettirebilmelerinin iki yolu bulunuyor; güncel kalmak ve trendleri takip etmek. Reklam vermek ve müşterinin gelmesini beklemek. İki yönteminde kendine göre avantajları ve dezavantajları var. İlk yöntem de kendine bağlı ve hacmi yüksek bir topluluk oluşturmak mümkün ikincisinde reklamların cazibesine kapılan müşterileri beklemek.

 Reklamlar doğru yapıldığında SEO çalışmaları kadar verimli oluyor.

Sosyal medya pazarlamasının verimli olması için bazı bilinmesi gereken noktalar var. Her iş her sosyal medya platformunda yayınlanmaz. Bu hem uygun değildir hem de verimsizdir. Sosyal medya da reklam verenlerin yapması gereken kendilerine uygun platformu bulmak olmalıdır. Facebook, Twitter, İnstagram, Linkedin…

Sosyal medya reklamları marka bilinirliğinizi artırır ve bu en önemli etkisidir. Markaların en önemli satış stratejileri güncel kalmaktır. Ana hedef her zaman budur akılda kalmak. İkinci olarak ise satış gelir. Buna göre satış her zaman ilk amaç gibi görünmemelidir.

Yaklaşık 9 sosyal medya kanalı var ve bunların bir kaçında bulunmak, faal olmak hedef müşterinin hayatına girmek için yeterli. Her sosyal medya platformunun yapısı, içeriği, paylaşımı, kullanıcı profili farklı olduğu için verilen reklamlara alınan dönüş hepsinde farklıdır. Bazı platformlar trafik çekmek için uygundur, bazıları takipçi kazanmak veya linkedin gibi bir sosyal medya iyi bağlantılar kurmak için biçilmiş kaftandır. Yani her sosyal medya platformu reklamının pazarlamaya etkisi farklıdır.

Sosyal Medya Reklamlarının Pazarlamaya Etkisi

Marka Bilinirliğine Etkisi

Marka bilinirliği üç farklı aşamadan oluşur. Daha fazla görünürlük ve etkileşim. Diğer markalara kıyasla yeriniz. Hakkınızda ki olumlu duygular. Sosyal medya da reklam vermenin televizyonda reklam vermeye benzer yanları var. Örnek olarak hangi saatlerde reklam vereceğiniz önemli bir ayrıntı. Televizyonda reklam verenler özellikle belli saatleri hedef alıyor. Örnek olarak gündüz temizlik malzemeleri, akşam araba reklamlarının verilmesi gibi.

Web Site Trafiğine Etkisi

Doğru yerlere verilen reklamlar ve bağlantı linkleri müşterileri siteye yönlendirip web site trafiğini artırır.

Rekabet Üzerine Etkisi

Sosyal medya reklamları rekabeti perçinler. Bu da rakip firmaların daha çok reklam satın almasıyla sonuçlanır. Fazla reklam vermeninse her zaman karlı bir dönüşü olmaz. Önemli olan doğru seviye de reklam vermek. Eğer reklam satışları düşükse bu reklamların işe yaramadığının bir göstergesidir. Burada strateji değiştirmek hayati bir yer tutar.

Satışlara Etkisi

Sosyal medya reklamlarının satışlara etkisi çoktur. Reklamları çeşitlendirmek ve yeni reklam teknikleri kullanmak satış oranlarını yükseltir.

Pazarlama uzmanlarının %90’ı reklamların pazarlama üzerinde olumlu etkisi olduğuna inanıyor.

Müşteri Sadakatine Etkisi

Sosyal medya yeni bir akıma etkili oldu. Marka sadakati kavramı böylece ortaya çıktı. Müşterileri bağlamak ve onları farklı kavramlar etrafında örgütlemek için sosyal medya reklamları oldukça işlevsel görülüyor. Örnek olarak: çevreyi koruyoruz, sağlık bağışı yapıyoruz, fidan dikiyoruz gibi sosyal projeler, sloganlar markaları daha çok kişiselleştirmeye sebep olmakta.

Sağlık Turizminde Uçtan Uca Pazarlama

Ticari girişim stratejilerinden birisi olan pazarlama sağlık sektöründe de eskiden olduğundan önemli bir yere sahip. Bu başarı da gelişmiş teknolojiler, birbiriyle yarışan yeni yöntem ve tedavilerin katkısı büyüktür. Medikal anlamda yapılan genel pazarlamalar sağlığı ciddi boyutta etkileyen hastalıklarla ilgili olmaz. Evet bu yönde de girişimler olur örneğin bazı hastaneler kendilerini kalp konusunda överken bir diğeri beyin ve nöroloji hakkında yetkin olduğunu iddia edebilir. Ancak bu kampanyalar pasiftir yalnızca hastane kimliği hakkında bilgi verme amacı taşır. Uçtan uca pazarlamada ise aktif pazarlama teknikleri ile müşteriyi ikna etme yöntemi kullanılır.

Medikal pazarlama da ülkeler birbirine rakiptir ve hastaları kabul etmek için değişik pazarlama yöntemlerine başvurur. Bunun için sık başvurulan bir yöntem bazı ünlü kişilerin tedavisini üstlenip bunu kamuoyunda duyurmaktan ibarettir. Dünya çapında bir değer kazanmak için arşınlanması gereken yol fazladır. Üstelik Güney Kore, Japonya, Amerika, İsveç, Hindistan gibi modern teknoloji ve tedavileri üreten ve kullanan aktif oyuncular varsa. Yapılması gereken en iyi şey iyi etkin pazarlama araçları kullanmaktır.

Sağlık turizmi stratejisi

Sağlık turizmi için en büyük katma değerlerden birisi hastalara sunulan tedavilerin yanında onlara rahatlatıcı bir ortam vadetmektir. Tayland, Malezya, Hindistan gibi doğal olarak avantajlı ülkelere karşı Türkiye’de bu konuda oldukça şanslıdır. Tedavi boyunca turistleri rahat ettirecek doğal ortamlar, sakin, huzurlu, güvenli kısaca stresörlerden uzak bir tatil vadetmek çok zor değil. Hastalara iyileşme sürecinde güzel, canlandırıcı, yenileyici ortam sunmak sağlık turizmi için olumlu bir pazarlama stratejisidir.

Turizm söz konusu olduğunda pazarlama asla tek başına yeterli değildir. İnsanları ülkelerinin dışında başka bir ülkede bulunmaya ikna etmek bile yeterince zor. Tedavi amaçlı turist çekmek ise tamamen zor bir süreçtir. Sağlık turizmi için elde ki referanslara ek olarak turist gelen ülkelerin yaklaşımı ön yargısı aşılması gereken bir eşiktir.

UÇTAN UCA PAZARLAMA NEDİR? NASIL BAŞARILI OLUNUR?

Uçtan uca pazarlama; şirketlerin pazarlama ekiplerinin hazır müşteriyi bulup onu ikna etme sürecinden ibarettir. Diğer pazarlama araçlarına göre maliyetli görünebilir. Kişiye özel kampanyalar düzenlemek ve fırsatlar sunmak ön plana çıkar. Buna bağlı olarak kampanyalar esnektir.

Kurulan bazı sağlık turizmi acentelerine baktığımızda ne kadar kapsamlı kampanyalar düzenledikleri görülebilir. Uçtan uca pazarlama yapan bir şirketin sunduğu hizmetler şöyle;

• En iyi tedavileri yapan ülkeleri keşfetmek. Bu ülkeleri araştırmak ve farklarını ortaya çıkarmak.
• Hem sağlık hem gezi için ortak nokta olabilecek turizm değeri yüksek noktaları bulmak. Beğenilirse bu ülkeler için anlaşmalar sağlamak ve kampanyalar yürütmek.
• A’dan Z’ye hizmet sunmak. Gidilecek ülkede konaklama, ulaşım, tur rehberleri, hastaneler ve avukatlık hizmetleri. Seyahat acentelerinin başarısı büyük ölçüde çok katmanlı hizmet politikalarına bağlıdır. Müşteriyi doğru yönlendirmek ve tedavi sürecini destekleyici her ihtiyacını karşılamak sağlık seyahat acentelerinin en önemli işidir.

Türkiye’de futbol menajerliği yapmak dünyanın herhangi bir yerinde futbol menajerliği yapmaya pek benzemiyor. Bazı art niyetli kişilerin bu mevkiyi “kolay yol” olarak görmesi, lisanssız ve yetkisiz buralara yerleşme çabaları sonucunda büyük bir hukuki mücadele ortaya çıkıyor. Türkiye insanının belki de en zayıf yönü kolay yoldan para kazanmak, kolay yoldan başarılı olunabileceği yanılgısına sahip olması. Futbol menajerliği için yapılan sahtekarlıkların haddi hesabı yok. Sahte diploma, sahte yeterlilik belgeleri, kurumlara rüşvet vermek gibi yollarla kendine hak tanıyan kişilerin sayısı hiçte az değil. Hatta bu yolu deneyenlerin sayısı o kadar fazla ki bazı yerlerde fedarasyonun kapısında sahte menajerler lobisi bile var.

TFF bunu engellemek için bazı önlemler almaya başladıktan sonra sahte menajerlerinde yolu kapanmış oldu. TFF sayfasında kayıtlı ve lisanslı menajerlerin tam bir listesi bulunuyor.

Türkiye’de Futbol Menajerliği

Sefa Bozdağ bir futbol menajerliği ajansı sahibi ayrıca kendisi de bir futbol menajeri Fifa lisanslı ve isteyen futbolculara menajer sağlıyor. Sağladıkları hizmetlere bakıldığında Türkiye’yi spor alanında ileriye taşıyacak alt yapıya sahip oldukları görülüyor. Ajans kendini şöyle ifade ediyor.

“Kulüplere yaptığımız transfer sırasında bunu ciddi olarak düşünüyoruz. Futbolcunun kulübün vizyonuna sahip olup olmadığı konusunda görüşmeler ve değerlendirmeler yapıyoruz. Futbolcunun menajeri ile birlikte değerlendirmeler yapıyoruz”

Sundukları hizmetler ise şöyle:

• Sözleşmeler ve hukuki takip,
• Futbolcunun hem yurt içinde hem de yurt dışında tanıtılması
• Transfer görüşmeleri yapmak,
• Transfer sonrası görüşmeler
• Sponsorluklar ve marketing faaliyetleri
• Genç futbolcular için özel konseptler. Onları fiziksel ve sportif olarak geliştirme
• Futbolcuların yeteneklerini öğrenme ve yönlendirmeler

Örnek futbol menajerlik acentesinin sundukları hizmetlere bakıldığında, Türkiye’nin bu alanda iyi bir vizyon sahibi olduğu anlaşılır.

Türkiye’de futbol menajerliği henüz çok yeni bir meslek ve dengelerinin kurulması da biraz zaman almış olabilir. Yine de bu iş kolunda çok iyi menajerler yetişmesine engel değil. İlk futbol menajeri İsrailli ve menajerlik dışında da büyük nüfusa sahip. Liyakatsiz menajerlik kavramı ilk kez böyle ortaya çıkıyor. 1990’lara kadar böyle bir meslek yoktu futbolcular baya babalarıyla görüşmelere gidip transferlik sözleşmesi imzalıyordu. Şimdiyse Dünya’da beş binin üstünde “Lisanslı” menajer var.

Lisansız Menajerlik Sorunu

Türkiye futbol menajerliğinde en büyük sorun lisanssız menajerlerin varlığı. Futbolcuların menajersiz olmaları gündeme geliyor. Sebebi çok açık. Gelişmemiş ve ekonomisi kötü ülkelerde futbol menajerliği zenginlik, nüfuz ve güç elde etmek için isteniyor. Bu şekilde ortaya çıkan sabıkalı insanlar özellikle Afrika gibi yerlerde çocuk kaçakçılığından, mafya aracılığı ile transferlere kadar her türlü suçu işliyor. FIFA da bununla mücadele etmek için büyük bir mücadeye girişmiş. Ne yazık ki dosyaların yarısının Türkiye’ye ait olduğu söyleniyor.

Türkiye’de menajerlik sistemi o kadar kötü ki hem futbola hem de kulüplere büyük zararlar veriyorlar. Üretmiyorlar tüketiyorlar, değer katmıyor değersizleştiriyorlar.

Avrupa’da menajerlik sistemi karşılıklı güven ve saygıya dayanıyor. Türkiye’de ise menajerler cüzdanlarını doldurmanın peşine düşüyor. Çalışkan’ın ifadesine göre yurt dışından gelen 500 bin euroluk bir oyuncu için bile menajer banka teminatı istiyor. Üstelik tek sorun menajerler değil. Ayak üstü iki dakika da yirmi yalan söyleyen kulüp başkanları da bu konuda oldukça suçlu sayılır. Diyerek durumu özetliyor.

Sağlık Turizminin Türkiye Ekonomisi Üzerine Katkıları

Türkiye son çeyrek yüzyılda modern sağlık turizminde önemli bir yere geldi. Tıp alanında kendini geliştirmiş uzmanların olması, Türkiye’yi sağlık turizmine cazibe merkezi haline getiriyor. Diğer yandan hastanelerin bu işe uygun ekipmanları tedarik etmesi Türkiye’nin sağlık turizmi karnesini doldurdu.

Artan ihtiyaçlara yönelik ilaç firmaları, medikal ürünler üreten firmaların kurulmasına ise öncü olundu. Türkiye’nin gelecek on yılda daha iyi yerlere gelmesi için bir basamak olarak sağlık turizmi sayılabilir.

Türk halkının sağlığa olan ilgisi yeni bir olgu değil. Çok eskiden gelen öğretilerle mevcut yerleşik bir sağlık anlayışı bulunmakta. Bu sağlık öğretilerinin bir kısmı gerçektir bazıları bilimsel olarak belirsizdir.

Avrupa’dan Türkiye’ye gelen çok sayıda hasta bulunuyor. En önemli etken olarak hastanelerin kapasitesi ve modern yaklaşımı olarak görülebilir. 2012 TUIK verilerine göre 480 bin turist sağlık amacıyla Türkiye’ye gelmiştir. 2019’da Türkiye sağlık turizminden elde ettiği gelir 1 milyar 65 milyon USD olarak belirlendi.

Türkiye’yi sağlık turizmi cazibesi yapan çok sayıda etken bulunuyor. Bunlar;

• Hem doğu uygulamalarını, hem batı uygulamalarını uygulayan az sayıda ülkeden birisidir.
• Orta-doğu ülkeleri içinde, Kafkasya, Avrasya ve kısmen Avrupa içinde benzer sosyo- kültürel görünüş çekici unsur olmuştur. Yaşam tarzı, dini inançlar, kültür, dil benzerlikleri, etnik köken gibi daha maneviyat temelli etkenler sağlık turizmi için katkı sağlamıştır.
• Türkiye’de tedavi diğer ülkelere göre ucuzdur,
• Jeopolitik konumu sayesinde en kısa uçuş mesafesine sahiptir,
• Kaliteli hizmet,
• Alanında uzman ve isim yapmış doktorlar,
• Çok sayıda sağlık çalışanı ve hastane olması,
• Sosyal sağlık sigortalarının yeterliliği.

Özellikle Avrupa’da ve Amerika’da tedavi masraflarının servet değerinde olduğu ve sağlık sigortası kullanmak yaygın olmadığı düşünülürse Türkiye %80 ‘e kadar daha avantajlı bir fırsat sunar. Diğer önemli etkenin Türkiye’de insan sağlığına verilen önem olduğu gözlemlenebilir. Doktorlar gerçekten hastalarını önemser ve tedavileri için olabildiğince ilgi gösterirler. Sağlık turizmi için birincil beklenti güvendir ve Türkiye’nin bu güveni karşıladığı düşünülüyor.

Sağlık turizmi hem birincil hem de ikincil turizm olarak yapılabilir. Birincil turizmde ziyaretçinin temel amacı tedavidir. Bütün organizasyonunu buna göre yapar. Kalış süresi, konaklama gibi ihtiyaçlarını önceden planlar. İkincil turizm ise iki bazen daha fazla turizmin aynı anda yapılmasıyla oluşur. Tatil turizmine ek olarak sağlık turizmi yapmak sık karşılaşılan bir durumdur. Kültür turizmleri ile de sık sık sağlık turizmi yapılabilir. Özellikle alternatif tedaviler için gidilen yerler “mesela kaplıcalar” başka turizmlerle birlikte yapılabilir. Başka turizmlerin yapılması için sağlık turizmi iyi bir katma değerdir.

SAĞLIK TURİZMİNİN TÜRKİYE’YE KATKILARI

Zamanla oluşan müşteri memnuniyeti çok daha fazla ziyaretçinin Türkiye’ye tedavi amaçlı gelmesine olanak tanıdı. Sağlık turizmi için en çok ziyaret edilen şehirler İstanbul ve Antalya olarak belirlenmiş.

Bazı popüler sağlık turizmi uygulamaları şunlar: Saç ekimi, estetik, lazer tedavisi, tüp bebek tedavisi, ameliyat ve diğer uygulamalar. Medikal turizmin en büyük katkısı Türkiye’ye sağlık alanında bir marka değeri katmış olmasıdır. Baylan grup gibi sağlık turizmine katkısı olan firmaların ön plana çıkmasına olanak sağlamıştır.

Sağlık turizminin en büyük katkılarından biriside bu alanlarda ki hareketlilik neticesinde daha fazla uzman personelin oluşması ve daha modern cihazların kullanılmaya başlanmasıdır. Bu da yatırımları çoğaltmakta ve hastane kapasitelerinin artmasına ve bir sonraki yıl daha fazla turist girişine olanak tanımakta.

Dijital Pazarlamanın Sağlık Turizmine Etkisi

Medikal turizm yapısı itibariyle hassas bir kavramdır. Bu eylemlerin turizm olarak değerlendirilmesi ise hala tartışma konusudur.

Medikal turizmin turizm olarak değerlendirilmesine karşı çıkılmasının nedenleri şunları içerir: Metalaştırmak, pazar yerini çağrıştırması, zevkle yapılan bir şeyi çağrıştırması. “Sağlık turizmi” kavramında ki turizm kelimesi hızlı yapılan bir işi çağrıştırır. Sağlık ifadesi ise onu yavaş yapılan bir seyahate dönüştürür. Bu bağlamda o kadar yanlış bir terim olarak görülmüyor. Dijital pazarlama için sağlık turizmi, medikal turizm, tıp turizmi ifadeleri kullanılması uygun sayılabilir.

Tıp turizmi reklam faaliyetleri genel reklamlardan çok uçtan uca pazarlama stratejileri ile yürütülür. Bu sayede de bu faaliyetlere yaklaşım olarak değil faaliyet olarak turizm anlamı kazandırılır. Çoğu eylem planı medyadan farklı araçlarla tanıtılır ve kitlesel etki uyandırması amaçlanmaz. Dijital pazarlama da bu araçlardan birisidir. Medyanın aksine daha özneldir ve hedef kitleyi belirleme imkânı bulunur. Yani elbette sağlık turizmi pazarlamacısı “gelin sizi iyileştirelim” mesajını açıktan açığa vermiyor.

Daha çok dinlenme, rahatlatma, doğal güzelliklerle tatil yapma stresten uzaklaşma vaadiyle hastalara yaklaşıyor. Sağlık turizmi doğası itibariyle de bunlara elverişli. Yani medikal uygulamalar yapılırken diğer yandan uygun olan fizyoterapi gibi, yüzme gibi, oksijen tedavisi tarzında rahatlatıcı tedavilerle iyileşme süresi kısaltılmış oluyor. Bu sayede hastalar tamamen iyileşmiş olarak ülkelerine dönme fırsatı buluyor.

Kamusal düzeyde yapılan reklamlara bakıldığında daha çok ikincil sağlık hizmetleri olduğu görülüyor. İkincil sağlık hizmetleri hayati tehlikesi olmayan tercihe bağlı tedavileri kapsıyor. Tüp bebek, estetik ameliyatlar, saç ekimi, anti-aging uygulamalar, diş, protez, lazer tedavi ikincil sağlık hizmetlerinden sayılabilir.

Sağlık Turizminde Dijital Pazarlama

Sağlık turizminde pazarlama stratejileri hastanelerin kendilerini tanıtmaları, sundukları hizmetin niteliklerini gösterdikleri daha çok güvene dayalı içeriklerden oluşuyor. Dijital pazarlama dünyanın her yerinden insanlara ulaşmak için iyi bir araç niteliğindedir. Çoğu zaman bir hesap açmak, hedef ülkede danışmanlık hizmeti vermek ve internetin fırsat eşitliğinden yararlanmak yeterli olmakta. İnternetin pazarlama alanında en büyük faydası hasta bilgilerine ulaşabilme ve reklam verenleri bulma imkânı. Bu sayede kaynaklara kolaylıkla erişilebilmekte. Bazı kaynaklar şöyle listelenebilir:

• Medyaların siteleri

• Portallar

• Tüketici odaklı siteler

• Ticari siteler “diğer hizmet sağlayıcılar”

• Profesyoneller “mesleki dernekler, eyalet düzenleyici kurumlar”

Sağlık turizmi pazarlaması dijital olarak yapılabilse de bu beraberinde bazı problemler doğurabilir. Örnek olarak bir web sitesi kurmak kolaydır ve bu alanda herkes kendini yetkili olarak iddia edebilir. Bu; istismara açık bir durum meydana gelebilir. Yani sahte pazarlamacılar her alanda olduğu gibi burada da faaliyetleri olumsuz olarak etkiliyor.

Diğer yandan yapılan çalışmalar henüz doğruluğu kanıtlanmamış “kök hücre tedavisi” gibi yanıltıcı pazarlama stratejilerinin hem hayatı tehdit edici hem yanıltıcı olduğunu söylüyor. Dijital tıbbi turizm pazarlamasında en iyi ihtimal eksik bilgi en kötü ihtimalse yanlış bilgi veren pazarlamacılar. Uzmanlar bu siteleri incelediğinde en çok karşılaştıkları durum sitelerin tamamen kötü kurgulanmış olmasıydı. Yani yazım yanlışlarıyla dolu, imla hataları ve bilgi yanlışları olan kötü kurgulanmış siteler yetkin olmayan sağlık pazarlamacılarını ele veriyordu.

Diğer yandan profesyonel dijital sağlık pazarlaması oldukça iyi bir düzeyde görülmekte. Yetkin olan firmaların en iyi yanı şeffaf olmaları ve bütün hizmet ayrıntılarını web sitelerinde vermeleri olarak gözlemleniyor.

Sağlık Turizmi Danışmanlığının Kurumlara Katkısı

Sağlık turizmi danışmanlığı nedir? Sağlık turizmini akredite eden; fırsatlarla, hazır müşterileri buluşturan firmalara sağlık turizmi danışmanlığı denir. Sağlık turizmi danışmanlığı çalışanları uçtan uca pazarlama yöntemini uygularlar. Yani turizmin ilk aşamasından sonuna kadar bütün organizasyonun sorumluluğunu üstlenirler. Diğer yandan sağlık sistemi içinde belli görevleri vardır. Yeni cihazların tanıtımı için eğitimler düzenlemek ve özellikle gelişmemiş ülkelerden gelen sağlık öğrencilerine eğitimler vermek.

Sağlık turizmi danışmanlığının aldığı yetki ve yerine getirdiği sorumluluklara bakıldığında etki alanının ne kadar geniş olduğu anlaşılır. Bu sebeple sağlık turizmi danışmanları onlarca farklı kalemde kurumlarla etkileşim halindedir. Bu kadar veri trafiği ve veri alışverişi olan bir sürecin yönetilmesi kolay değildir. İyi bir planlama, organize olma ve doğru iletişim tekniklerinin kullanılması süreci kolaylaştırır. Sağlık turizmi danışmanlığı acenteleri olmadıklarında bütün yük hastaların ve hastanelerin omzuna kalırdı ve bu işin altından kimse kalkamazdı. yeterlilikler var.

SAĞLIK TURİZMİ DANIŞMANLIĞININ ETKİLEŞİMDE OLDUĞU KURUMLAR

Sağlık turizmi danışmanlık acentelerinin içerde ve dışarda çalıştığı kurumlara göre katkıları birbirinden farklıdır. Bu katkılar maddi veya manevi olabilir.

Sağlık turizmi danışmanlarının iş ortakları şöyle sıralanabilir:

• Finans sektörü
• İnşaat sektörü
• Sağlık kurumları
• Ulaşım sektörü
• Turizm sektörü
• İletişim ve bilişim sektörü
• Seyahat sektörü
• Aracı kurumlar
• Danışman Kurumlar
• Sigortacılık Kurumları
• Resmi kurumlar

Bu tabloya bakıldığında Türkiye’de sağlık turizminin sessiz bir turizm destinasyonu olduğu düşünülebilir. İşini severek ve iyi yapan sağlıkçılar için herhangi bir devlet teşvikine gerek kalmamış, böylece birçok kurum bu iş için örgütlenmiştir.

Diğer yandan kavramsal olarak da sağlık turizmi danışmanlığının sisteme etkileri azımsanmayacak kadar fazladır. Örnek olarak yapılan başarılı anlaşmalar yeni girişimcilere ve doktorlara faydalı olmaktadır. Bu da doktorların daha fazla üretkenliğine, daha çok modern hastanelerin yapılmasına olanak tanımıştır.

Birçok turizm çeşidi gibi sağlık turizmi de başarısını yürüttüğü reklamcılık ve pazarlama stratejilerine bağlıdır. Türkiye içinde medyanın özellikle ilgisinde olan sağlık gelişmeleri bu sayede halkın ilgisini çekmeyi başarıyor. Her gün sağlık alanında yapılan yeniliklere ve çalışmalara dair yeni haberlerin duyulması iyi bir reklam niteliği taşımakta.

Sağlık turizminin turizm kurumlarına katkısı

Sağlık turizminin en çok katkı sağladığı kurumlardan biriside turizmdir. Wellness-Spa turizmi gibi yorgunluk ve stres atıcı, arındırıcı, yenileyici kısaca rahatlama amacı taşıyan turizmlerde Sağlık turizmi açısından değerlendirilir. Bu sayede medikal turizme ek olarak tedavi süresince Wellness turizmi de hastalara önerilebilmekte. Bu turizm çeşidi hastanelerde değil bakım merkezlerinde, otellerde, termal otellerde, spa merkezi gibi kurumlarda faaliyetini yürütüyor. Çeşitlilik sayesinde turistlere her türlü wellness turizm etkinlikleri en uygun fiyatla en iyi kalite standartıyla veriliyor.

Medikal turizmin içinde yer alan bir sağlık turizm çeşidi olarak anti-aging turizm çeşidi de seyahat danışmanlarının yönlendirmesiyle yapılıyor. Türkiye de hijyenik ortamda, son teknoloji ile donatılmış merkezlerde, özellikle Avrupa için ¼ hatta daha fazla ucuz fiyatla yaşlanma karşıtı veya estetik bakımlar yaptırmak mümkün. Sağlık turizmi çerçevesinde yurt dışında doğru tanıtım ve reklamlar yapıldığı takdirde çok daha fazla turistin bu yolla ziyaret etmesi mümkün görünüyor.

FUTBOL MENAJERLİĞİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR

Çoğu futbol hayranı futbolcuların ve takımın başarısını izlerken koçların başarısını göz ardı ediyor. Filmin arkasında ki sessiz oyuncu olan senaristler gibi futbolcuların arkasında ki menajerler de sessiz futbolcular oluyor.

Bazı menajerler ise en az futbolcuları kadar tanınma şansına ulaşmış. Pep Guardiola gibi menajerler Kevin De Bruyne kadar iyi tanınıp seviliyor. Peki futbol menajerliği için neler gerekiyor? Kimler futbol menajeri olabilir bakalım. Azimli bir sporcuyla yükselmek size iyi bir mesleki konum kazandırabilir. Eğer geleceğinizi bu yönde görüyorsanız karşılamanız gereken bazı sorumluluklar ve karşılamanız gereken yeterlilikler var.

Futbol Menajeri Olmak İçin Gereken Eğitim ve Mesleki Yeterlilikler Nelerdir?

• Öncelikli hedefiniz sadece bu alana girmekse ilk adım olarak bir spor temeliniz olmak zorunda.
• Üniversite de spor bölümü okumuş olmak
• Dışarıdan alınan kursla sertifika sahibi olmak
• Bir kuruluşun uzmanlık kursuna dahil olmak
• Sadece gönüllü olmak
• Çıraklık. Temelden başlamak.
• Futbol fedarasyonundan antrenörlük eğitimi ve yetkisi almak.

Bunun gibi yollarla spor alanına girşi yapabilirsiniz. Sporcu olmak ve keşfedilmek zor olduğu gibi spor menajeri olmak da bir o kadar zordur. Bütün başarınız kendinizi ispatlamanıza bağlı. Eğer evde oturup birkaç yere başvuru yaparak spor menajeri olabileceğinizi zannediyorsanız bu kesinlikle doğru değil. Spor menajerleri de tıpkı diğer menajerler gibi proaktif olmak zorunda. Bütün iletişimi sağlamak ve bütün koordinasyon sizin elinizde olacaksa kendinizi bu işe adamanız gerekir. Yani evde oturup fırsatların gelmesini beklemek yerine fırsatları ziyaret etmeniz gerekir. Yeni bağlantılar kurmak ve bunları güncellemek bütün vaktinizi alabilir. Bölgenizde ki futbol fedarasyonundan başlayın ve onu genişletin.

Futbol Menajeri Olmak İçin Uygun musunuz?

Bazı meslek ve işler için uygunluk son derece önemlidir. Çünkü hayatınızı adadığınız bir işin başarısı veya başarısızlığı sizi derinden etkiler. Başarısız futbol menajerleri genellikle bu iş için uygun olmayanlardır. Başarılı olmak için illa ki üç büyük takımda olmanıza gerek yok çoğu başarılı yerel futbol antrenörleri takımlarını üst liglere taşıdığı gibi çoğu başarılı menajerde oyuncusunu en iyi şekilde yönetendir. Bu işin sonunda ya oyuncunuz yükselecek ya da daha iyi bir oyuncu bulup siz. Ama mutlaka verdiğiniz emeğin karşılığını alacaksınız.

Futbol menajerleri hangi sorumlulukları alır? Kişiden kişiye değişse bile en başarılı menajerlerin hayatına bakarak bazı sonuçlara varabiliriz. İyi bir menajer futbolcusunun gözü, kulağı, eli, ayağı gibidir. Aynı zamanda onun aklı, fikridir. Komutanı, askeri, öğrencisi, öğretmenidir. Sorumluluktan kaçmaz ve futbolcusunu rekabet alanında rahat ettirmek için her şeyi yapar. Takımı oyunlarda mücadele ederken stresi baskıyı taşır ve bunu oyuncusuna belli etmez. Kısaca futbolcunun bütün yükünü taşır ve onun başarılı olması için önünü açar. Tabi ki bu işin bir karşılığı olacak. Futbol menajerleri sergiledikleri bu üstün performansla birlikte yüksek maaşlarla ödüllendirilir. İyi bir menajer futbolcusu ile zenginleşip yüksek sosyal statü sahibi olabilir.

İşte futbol menajeri olmak için gereken birkaç düzine görevler

• Koordinasyon sağlamak. Telefonlara cevap vermek, aramalar yapmak ve sürece yön verici olarak sorumluluk alabilmek.
• İnsan üstü iletişim becerilerine sahip olmak. Eğer meramınızı anlatmak için ortalamanın üstünde bir iletişim becerisine sahip değilseniz baskılara dayanmak çok zor olabilir. Siz parçalanırken takımınız da acı çeker.
• Özgüven ve yıkılmaz özgüven sahibi olmak. Hızlı karar verebilmek.
• Sonra ki adımı görmek. Terfi etme ve kar getirecek fırsatlara karşı her zaman uyanık olmak.
• Temelden başlamayı göze alın.
• Planlama ve strateji kurma konusunda dahi olmak. En azından bu beklentinin farkında olmak. Elbette bu bir hayal ama her futbolcu menajerinden mucizeler yapmasını bekleyebilir. Beklentilerin farkında olmak gerekir.
• Arkada olmanın değerini bilmek. Dikkat çekmek için iyi bir yol değil. Ama her zaman değerli.
• Düzenli yaşamak, zinde olmak, günün her saati aktif olmak gerekli.
• Oyuncunuz için planlar yapmak. Egzersiz, yoga, tatil toplantı vb
• Oyuncunuzun fizyoterapist, beslenme uzmanı gibi destekçileriyle ortak çalışmak.
• Mesleğinizin farkında olmak ve diğer menajerlerin yaptıklarını takip etmek iyi bir gelişme fırsatı sunar.
• Son olarak. Gündemi takip etmek ve yeniliklerden haberdar olmak gerekli. Başkaları ne yapmış. Diğer takımların stratejileri neler. Farkında olmak gereiyor.

UÇTAN UCA PAZARLAMA NEDİR?

Uçtan uca pazarlama hazır müşteriyi baştan sona her ihtiyacının karşılanacağı bir hizmeti almaya ikna etmenin genel adıdır. Bu açıdan uçtan uca pazarlamanın bir risk olduğu açıkca görülebilir.

Uçtan uca pazarlamanın başarısı büyük ölçüde çalışanlarının bir dikkat uzmanı hatta profesyonel bir dikkat uzmanı olmalarını gerektirir. Pazarlama da bütün süreç sonuca yöneliktir. Müşteriye sunulan hizmetle birlikte pazarlama aşaması sona erer. Esasen bu yolla yapılan ticaretlerde firma sorumluluğun sadece bir kısmını üzerine alır. Müşteri ise sorumluluğu büyük ölçüde taşır. Uçtan uca pazarlama da ise firmaların sorumluluktan kaçmak gibi bir şansı yoktur. Müşteriyi baştan sona götürene kadar bütün sorumluluğu taşımak teklif edilir.

UÇTAN UCA PAZARLAMANIN AŞAMALARI NELERDİR?

Farkındalık: İhtiyaçları belirleme ve tümünün farında olma. Müşteriyi tanımak bu aşamada belli olur.

Değerlendirme: İhtiyaçları yönelik en iyi çözümleri geliştirme. Farklı kanalları kullanmak ve kullanmaya istekli olmak gerekebilir. Çok fazla insanlar muhatap olmayı yada tek bir kalemde çok fazla işi bünyesinde tutmayı gerektirir.

Karar: Şirket metodolojisi oluşturma ve adımları belirleme. Sonuç olarak işlemi tamamlamak bütün sorunları çözmüş olmak gerekir.

Uçtan uca pazarlama bir anlamda her şey dahil tatil paketleri gibidir.

UÇTAN UCA PAZARLAMADA UYGUN MÜŞTERİ NASIL BULUNUR?

Uçtan- uca pazarlama için geniş kampanyalar düzenlemek, reklam vermek sonuç doğurucu olmayacaktır. Olmadığı daha önce denenmiştir. Pazarlama stratejisinin başarısı hazır müşteriyi yakalamakta saklıdır.

Uçtan uca pazarlamacılar çoğunlukla müşteriyi bir araştırma halindeyken yakalar ve onu uygun ürünlerden haberdar eder. Müşterinin bulunduğu noktaları bilir ve buna göre bir eylem planı oluştururlar. Örneğin ehliyet alacaksınız ve bir uçtan uca pazarlamacı sizi araba bayisinde bulabilir.

Bazı müşterilere göre işlerin altından kalkmak için uçtan uca pazarlama acenteleri bir fırsattır. İşin bütün yükünü taşımamak istenebilir. Herhangi bir iş takipi yapma veya işi organize etme sorununu çözemediklerinde başvurulacak en iyi yer “her şey dahil acentalar”.

Uçtan uca hizmetlerin sunulduğu firmalar genellikle çok fazla kalemin olduğu sektörlerde ortaya çıkar. Bilişim endüstrisi, turizm, inşaat, vize alma gibi daha kompleks işlerin olduğu sektörler bu acentelerin varlığını ortaya çıkarır.

Uçtan Uca Pazarlamada İletişim

İnsanlar bütün alışverişlerinde bir alışveriş deneyiminin yani bir öğrenme eşiğinin içine girer. Genellikle satıcılar hizmetin yanında müşteriye bu hizmeti nasıl alacağını öğretmesi normal kabul edilir. Hizmet sağlayıcılar ile doğru iletişim kurmak müşteriler için bir gelecek yatırımıdır. Bu ilişkileri geliştirmek firmada iyi bir itibar bırakır ve müşteride derin bir intiba uyandırır.

Uçtan uca pazarlamada kişiye özel iletişim geliştirmek ve kişinin de isteklerini ciddiye almak önemlidir. Pazarlamacılar sabit bir şirket profili çerçevesinde kalmayıp müşteriyi merkeze alan iletişim stratejileri geliştirir. Bu ise başlı başına bir meziyet ve kabiliyet ister. Şirket profiline karşı müşterinin profili dikkate alınır ve esnek bir iletişim çerçevesi oluşturulur. Örnek olarak çekirdek bir aileyi yönlendirirken kullanılan iletişimle, yalnız bir iş adamı ile kurulacak diyalog aynı olmamalıdır. Burada önemli olan müşterinin ihtiyaçlarının farkında olunduğunun bildirilmesi ve müşteriye bu konuda güvence verebilmektir.

Uluslararası anlaşmalar ve seyahat özgürlüklerine bağlı olarak dünya da yeni bir turizm çeşidi ortaya çıktı “sağlık turizmi”. Farklı yerlerde farklı isimlerle bilinen sağlık turizmine, medikal turizm, tıp turizmi de denmekte. Sağlık turizminin yaygınlaşması birçok faktöre bağlı olarak gerçekleşti.

Her sağlık merkezi destinasyonu olan ülke için bu çekici unsur farklıdır. Örneğin Amerika kıtasında A.B.D. normal fiyatın 9-10 katına kadar yüksek ücretlerle sağlık hizmeti vererek vatandaşlarının sağlık hizmeti için yurt dışına gitmesine sebep olmakta. Bir ameliyat dünya da 10 bin USD ise ABD’de fiyatı 100 bin USD olarak belirlenmiş. Üstelik A.B.D. halkın büyük çoğu sosyal güvence alamadıkları için bu ücretleri cebinden ödemek zorunda kalıyor. Haliyle vatandaşlar bu paraların onda biriyle hem yurt dışında tatil yapıyor hem tedavi oluyor. A.B.D için en yakın sağlık merkezi kaynağı Kanada ve Orta Amerika’dır.

Avrupa’da da bekleme süreleri ve çeşitli nedenlerle halkın çoğunluğu Hollanda’yı tedavi amaçlı ziyaret ediyor. Avrupa’da yaşayan Türkler ise Türkiye’de tedavi olmayı tercih etmekte. Türkiye; çoğunlukla Ortadoğu ve Afrika’dan ziyaretçi alıyor. Bunun yanında Rusya, Avrupa’dan gelen çok sayıda emekli grubu ziyaretçi olmakta.

Dünya sağlık turizmi sektör olarak o kadar gelişti ki bu pazarın 2026’ dünya çapında değerinin 179,6 milyar dolar olması bekleniyor. Türkiye’nin ise 10. Kalkınma planı için hedeflediği sağlık turizmi geliri 5.6 milyar dolardır.2019 yılında dünya çapında sağlık turizmine harcanan bu değer 37 milyar dolar.

Türkiye’nin en çok ziyaret edilen şehirleri Antalya ve İstanbul. Antalya bu konuda önemli destinasyonlara sahip 2023 için 100 milyar dolarlık tahmini pazar payında ilk beş ülke arasında olmak hedefleniyor. Bu büyük bir iddia gibi görünse de Türkiye’yi sağlık alanında ileri taşıyacak bazı avantajlar bunu mümkün kılıyor.

• Avrupa’dan Türkiye’ye artan emeklilik göçü
• Ortadoğu ile yakın kültürel miras
• Rekabetçi fiyatlar

Hindistan

Dünya sağlık turizmi pazarının %18’ine sahip. Kalp ve ortopedi ameliyatları için hızlı çözüm olarak görülüyor. Bekleme süresinin olmaması kazandığı güvenilirlik ile Avrupa ve Amerika’dan yoğun ilgi görüyor. Toplam işlem hacmi ise 2018 yılında 9 milyar dolar olarak belirlendi.

Güney Kore

Gelişmiş tıbbi tesisleri ile ilk sıralarda yer alıyor. Güney Kore yeterliliğini ispatladığı iki birim; omurga ameliyatı ve kanser tedavisi. Artan ilgiyle birlikte daha çok teknolojik cihaz maliyeti olan G. Kore’de kozmetikten organ nakline her alanda iyi tedavi imkanları bulunuyor.

Tayland

Son zamanlarda gelişen medikal destinasyonuyla Tayland kalp yetmezliği, felç, böbrek hastalıkları için yüksek standartlı uygulamaları ile biliniyor.

Türkiye

Türkiye’de sağlık turizmi üç farklı şekilde yürütülüyor. Güzellik, rehabilitasyon ve tıbbi sağlık turizmi.

Sağlık Turizminin 2012 Yılında Ülkelere Kazançları

• Hindistan 720.000 usd
• Türkiye 800.000 usd
• Malezya 1.140.000 usd
• Tayland 1.150.000 usd
• Singapur 960.000 usd

Covid-19 nedir?

Covid-19 Çinin Vuhan kentinde ortaya çıkan genel anlamıyla hayvanlardan bulaş yoluyla Çindeki vatandaşlara geçmesinin ve bu yaygınlaşmanın önüne geçilemediği ciddi ve kronik akciğer yetersizliği tat alma dokusunun bozulmasına hatta ölümlere yol açan ulusal bir felaket olarak tanımlanmaktadır.

Genel Anlamda Turizm Faaliyetleri

Ülkenin gelir kalemini oluşturan yurttaşların ve yurtdışından gelen yabancı turistin ülkemize sağladığı gelir dalına turizmcilik faaliyeti olarak tanımlanmaktadır. Bu faaliyetlerin Milli Gelir Üzerinde azımsanmayacak bir orana sahip olduğu bilinmektedir. Ülkemiz Anadolu da bulunan ve medeniyetler beşiği olarak isimlendirilen bir ülke olduğundan turizm faaliyetlerini aktif şekilde yürüten işletmeler arasında yer almaktadır.

Turizm ile Covid-19 bağlantısının devlet faktörüyle değerlendirilmesi

Bu başlık altında ise Covid-19’un diğer sektörlere verdiği zararlar kadar turizm sektörü de bu zarar karşısında bir maliyet yükünü üstlenmiştir. Bilirsiniz ki mevcut sınırlamalar ekonomideki dengeyi bozmuş lorenz eğrisindeki gelir dağılımını sarkık bir duruma getirmiştir. Bu konuları alt başlıklara ayırmak gerekirse aşağıdaki konular gibi sınıflandırmamız mümkün olacaktır.

Ekonomik uzantısı

Ekonomik açıdan ülkede bulunan mevcut temizlik araçlarının piyasadaki simsarlar tarafından maliyetinin 2 ve 3 katına satılması vatandaşı ve otel işletmecilerini zor duruma düşürmüştür. Otel işletmelerinin hijyene verdiği önem ve edindiği hijyen malzemelerinin de kaçınılmaz bir artış olduğu kolaylıkla anlaşılabilir bir durumdur.

Siyasi uzantısı

Devletlerarasında verilen kararların temel niteliği olarak bu başlıkta değerlendirilmesi doğru olacaktır. Devletin aldığı kapanma ve kısıtlama kararı başta turizm ve sanayi alanında zarar yarattığı gibi diğer alanlarda da azımsanmayacak maliyetlere neden olmuştur. Kısıtlılıklar sağlık için elbet kaçınılmaz bir durumdur. Ama ekonominin dengede kalması için sektörlerin doğru bir şekilde analiz ederek siyasi politikaları buna göre gerçekleştirmek ideal devlet modeline uygun olacaktır.

Sosyal Uzantısı

Covid-19 sebebiyle insanlar arası ilişkiler online ortamda yapılmaktadır. Evinden çıkmayan bireylerin seyahat özgürlüğü devlet tarafından haklı sebeplerden ötürü bir süre askıya alınmıştır. Ülkeler ve hatta şehirlerarası ulaşımın yasaklaması şehirlerde otelcilik yapan işletmelerin kapasitesinin düşmesine yol açmıştır.

1. Turizm İşletmelerine Düşen Görevler

Diğer sektörlerde olduğu gibi bu ehemmiyetli durumda turizm sektörününde uyması ve işletme kültürü haline getirmesi gereken bazı kulların olması gerekmektedir. Bu zorunluluklar T.C Cumhurbaşkanlığına bağlı resmi gazeteler ve kararnamelerin okunmasıyla rahatlıkla anlaşılabilir. Ama bu yazımızda Turizm işletmelerinin uyması gerektiği koşulları maddeleştirmek gerekirse;

Odalara gerekli hijyen bakımının yapılması

Bu faktör işletmenin ayakta durup hizmet vermesi için olmazsa olmaz niteliği taşıyan bir madde olarak değerlendirmektedir. Mevcut koşullar altında çalışan görevli personeller odaları günlük olarak temiz tutmalı ve ilgili ilaçlama işlemlerini yapmalıdır. Bu sayede çalışan işveren ve oteldeki müşterilerinin sağlık güvenliği sağlanmış olacaktır. Bu maddeyi uygulamayan bir otel işletmesi bedelini hem maddi anlamda hem de vicdani anlamda ödeyecektir. Bu konuda gerekli hassasiyetin işverenler tarafından düzenlenmesi gerekmektedir.

Yatak kapasitesinin düşürülmesi

Yatak kapasitesinin düşmesi turizmcilik faaliyetlerinde bulaş riskinin önüne geçecektir. Yatak kapasitenin azalması kısa dönemde işletme adına maliyetli olarak gözükse de uzun dönemde sağlık faktörü açısından kıymetli olduğu anlaşıldığında işletmede kar maksimizasyonu hedefini ikinci sıraya koyacaktır. Turizm işletmelerindeki yatak sayısının azaltılması işletmenin karını azaltabilir ama sağlığın fırsat maliyeti dünyanın her yerinde ağır bastığı gibi ülkemizde de ağır basacaktır.

Hes kodu uygulamasının aktif olarak kullanılması

Hes kodu başta gereksiz olarak düşünülse de bireyin gerekli sağlık durumunun öğrenilmesi için Turizm işletmelerinin ve devlet dairelerinin kullanmakla yükümlü olduğu bir uygulama olmaktadır. Hes kodu ne kadar etkin kullanılıyor bu yine bir makale konusu olarak ele alınması gereken husustur. Başlıktan anlaşılacağı üzere hes kodu uygulamasının kullanılması Turizm işletmesinde önemli bir faktör olarak değerlendirilmektedir. Ve genel anlamda bulaş riskini azalttığını söyleyebiliriz.

Temassız Faaliyetlerin çeşidi ve sayısının arttırılması

Bu faktörde başlık altında incelendiği zaman değerli bir konu olmaktadır. Hastalık virüslü bireylerde temas halinde yayıldığı görülmüştür. (2019,Berlin) Buna karşı temassız yüzeyin aza indirgenmesi hastalıktaki bulaşma faktörünü azaltmış olacaktır. Maske ve hijyen kurallarının da uygulanmasıyla hastalığa yakalanma ihtimalimiz düşecektir.

Bu süreçte turizm faaliyetleri ile uğraşanların yapmaması gerekenler

Yatak Kapasitesini Arttırarak Kar sağlamak

Bu durum tam anlamıyla bulaş riskini arttırarak otelin veya turizm işletmesinin karantina altına alınması ile sonuçlanabilir. Bu konuda işletme sahipleri gerekli kanun ve yasalarla bildirildiği gibi hastalık üzerine de gerekli bilgilendirmeler yapılmalıdır.

Ortak alanların sayısını arttırmak

Bu faktörde diğer yapılmaması gereken hatalar arasında gösterilmektedir. Hata sosyalleşme değildir. İçinde bulunduğumuz dönemde kontrollü sosyalleşmemiz gerekir. Bu bahsedilen durum ise sosyal mesafe olan 1,5 metre (Dünya sağlık Örgütü) olarak belirlenen mesafeye uyulmasını gerektirir. Ortamdaki kişi sayısını aza indirgemek risk faktörünü azaltmış olacaktır.

Otele misafir kabul etmek

Otele misafir kabul edilmemesi bulaş riskini azaltacaktır. Bunu sağlamanın kolay yolu ise metre kare başına düşen insan sayısının azalmasından geçmektedir. Bu faaliyetler kontrollü olarak yapılması işletmenin piyasadaki itibarı ve güvenilirliğini arttıracak bir faktör olarak değerlendirilmektedir.

Otelin Havuzunu Kullanımını Serbest kılmak

Mevcut otellerde havuz bulunabilir fakat havuz bulunan otellerin havuzunu klorlaması bulaş riskine karşı ne kadar güvenli ? bu konu üzerinde etkilerine değinilmemiştir. Etkilerine değinilmemesi bu faktörün yok sayılacağı anlamına gelmemektedir. Bu konuda çalışanlar ve müşteriler koordine bir şekilde üzerine düşeni yapmaları gerekecektir.

Turizm Alanında Yaşanan Zorluğun Ülke Ekonomisine Etkileri

Bu başlığın altında ise ülkemizde Covid-19’un Turizm sektörüne olan faaliyetlerin incelenmesini sağlayacaktır. Bu konuda asıl söz sahibi ekonomistlerdir. Ama genel anlamda Turizm faaliyetlerinden yola çıkarak bir genelleme yapmamız mümkündür. Turizme olan talebin azalması (kısıtlamalar,sokağa çıkma yasağı gibi uygulamalar neticesinde) Milli gelir ve Turizm sektörüne düşen mevcut payın %15 lerden %6’ a gerilemesine sebep olmuştur. Bu gerilemeye karşı dayanıksız olan bir çok turizm işletmesi faaliyetlerine ara vermiş, bazıları ise işletme küçüklüğüne giderek Downsizing uygulamasına gitmişlerdir. Ekonomik dengenin bozulması ulusal ve makro bir sorundur. Bu soruna karşı Devlet birey çalışan işçi uyumu sağlanırsa verilecek olan kayıpların önüne geçilemese bile ortaya çıkan mevcut zararın etki alanı düşürülebilmektedir. Bireyler bunun sorumluluğunda hareket edip ticari ve sosyal yaşantılarını bu faktörleri dikkate alarak uygulamalıdır. Bu konuda üzerimize düşen faaliyetleri yerine getirerek uzun dönemde ekonomik mücadeleyi etkin bir şekilde yapmamız kolaylaşacaktır.